Kitap yazmak sanatsal bir süreçtir; ama yazdığınız eseri okuyucuya ulaştırmak ise tamamen stratejik ve yönetsel bir beceri gerektirir. Günümüzde bireysel yazarlar, akademisyenler ve küçük yayınevleri için kitabı bastırmak ve pazarlamak kadar, ISBN sürecini doğru planlamak da kritik önem taşır. Bu planlama sayesinde hem zaman yönetimi yapılır, hem maliyetler kontrol altına alınır hem de kitabın yayın süreci sorunsuz tamamlanır.
Bu yazıda, ISBN numarasının kitap yaptırma sürecindeki rolünü ve bu süreci etkili bir şekilde planlamanın yollarını adım adım anlatacağız. Zaman çizelgeleri, içerik hazırlığı, tasarım planı, baskı stratejileri, ISBN başvuru taktikleri ve satış öncesi hazırlıklar ile profesyonel yayıncılık vizyonunuzu nasıl kurabileceğinizi detaylıca ele alacağız.
Planlamaya Nereden Başlamalı? Stratejik Yayın Takvimi
1. Yayın Tarihini Belirleyin
Kitabın ne zaman yayınlanacağına erkenden karar vermek, sürecin her adımını doğru zamanlamanızı sağlar. Özellikle ISBN başvurusu, baskı planı ve pazarlama çalışmaları için bir geri sayım takvimi oluşturulmalıdır.
İpucu: Örneğin kitabınızı Ekim ayında çıkarmak istiyorsanız, ISBN başvurusunu en geç Ağustos’ta, kapak tasarımını Eylül başında tamamlamış olmalısınız.
2. Geriye Doğru Planlama Tekniği
-
Yayın Tarihi: 1 Ekim
-
ISBN Başvurusu: 15 Ağustos
-
Kapak Tasarımı Teslimi: 5 Eylül
-
Baskıya Teslim: 15 Eylül
-
Ön Sipariş Başlangıcı: 20 Eylül
-
Lansman Tanıtımı: 25 Eylül
İpucu: ISBN numarası baskıya girmeden alınmalı ve barkod olarak kapak tasarımına işlenmelidir.
ISBN Sürecinde Etkili Planlama Adımları
1. Yayın Formatına Karar Verin
-
Basılı kitap mı olacak, dijital mi, sesli kitap mı?
-
Her biri için ayrı ISBN alınması gerektiğinden format kararı planlamanın ilk adımıdır.
2. ISBN Başvurusunu Ertelemeyin
-
Başvurunun sonuçlanması genellikle 3–5 iş günü alır.
-
Eksik belgeler, hatalı bilgiler süreci uzatabilir.
İpucu: Kapak tasarımı ve ISBN barkodu eş zamanlı ilerlemeli. Tasarımcıya ISBN’nin geleceği yer açıkça belirtilmeli.
3. ISBN Kapsamını Belirleyin
-
Her yeni baskı (revize edilmiş içerik) yeni ISBN gerektirir.
-
Her farklı format için (PDF, ePub, sesli kitap) ayrı ISBN alınmalıdır.
Kitap İçeriği ve Tasarımı İçin Planlama Süreci
1. İçerik Hazırlığı
-
İçindekiler sayfası, önsöz, giriş ve yazar notu önceden planlanmalı.
-
Editör süreci, redaksiyon ve dizgi işlemleri için yeterli zaman ayrılmalı.
İpucu: Metni yazdıktan sonra minimum 2 hafta sadece editöryal revizyon süreci bırakın.
2. Tasarım Takvimi
-
Kapak tasarım süreci en az 1 hafta alır.
-
İç sayfa düzeni (tipografi, hizalama, paragraflar) yaklaşık 3–5 iş günü sürer.
İpucu: Kapakta kullanılacak ISBN barkodunu vektörel olarak matbaaya teslim edin.
Baskı Planlaması: Zaman, Maliyet ve Kalite Dengesi
1. Matbaa Seçimi
-
Dijital baskı mı, ofset baskı mı?
-
Düşük tirajlar için dijital baskı, yüksek tirajlar için ofset baskı daha ekonomiktir.
2. Baskı Adedi Planlaması
-
İlk baskıda 500–1000 adet arası üretim, ekonomik ve dağıtım açısından mantıklıdır.
-
Kitap fuarları, imza günleri ve online satış potansiyeline göre karar verin.
3. Baskı Süresi
-
Ortalama baskı süresi 7–10 iş günüdür.
-
Bu sürece prova baskı ve kontrol süresi dahil değildir.
İpucu: ISBN’siz basılan kitaplar kitapçılarda kabul edilmez. Önce ISBN alın, sonra baskıya geçin.
ISBN ile Dijital Formatlara Planlı Geçiş
1. e-Kitap Yayını İçin Hazırlık
-
Kitabınızı ePub ya da PDF formatına dönüştürün.
-
Farklı platformlara uygun boyutlarda kapak tasarımı hazırlayın.
-
ISBN numarasını dijital formatta da belirtin.
2. Sesli Kitap Planlaması
-
Metni seslendirecek kişileri belirleyin.
-
Bölümleme ve kurgulama için zaman planı oluşturun.
-
Sesli kitap için de ayrı ISBN alınmalıdır.
İpucu: Kitabın çıkışından 1–2 ay sonra e-kitap ve sesli kitap sürümleri planlayın.
Satış ve Dağıtım İçin Hazırlık Planı
1. Satış Platformlarına Entegrasyon
-
Amazon KDP, D&R, Idefix, Kitapyurdu gibi platformlarda ISBN zorunludur.
-
Kitap satış sayfalarınızın hazırlanması için ISBN önceden verilmelidir.
2. Dağıtım Ağı Planlaması
-
Yayınevleri için bayi listeleri hazırlanır.
-
Bireysel yazarlar için kitabevi görüşmeleri yapılır.
İpucu: Barkodlu ve ISBN’li ürünler raf sistemlerine daha kolay girer.
Pazarlama Stratejileri İçin Tarihsel Planlama
1. Ön Sipariş Süreci
-
Yayın tarihinden 2–3 hafta önce başlatılır.
-
ISBN numarası bu dönemde tüm tanıtım materyallerine eklenmelidir.
2. Lansman Etkinliği
-
Kitap çıktıktan sonraki 1 hafta içinde yapılmalı.
-
Davetiyelerde ISBN numarası yer alabilir.
3. Kitap Eleştirmenleri ile İletişim
-
Yayın öncesi örnek PDF’ler gönderilir.
-
ISBN içeren tanıtım dosyaları profesyonel algı yaratır.
Kitap Serisi Planlıyorsanız ISBN Yönetimi
-
Serinin her kitabı için ayrı ISBN alınmalıdır.
-
ISBN’ler arasında bağlantı kurulmalı (örneğin: “Seri ISBN” alanı)
-
Okuyucular için kitapların birbirine ait olduğunu göstermek önemlidir.
İpucu: Serinin genel yapısını ve ISBN sıralamasını Excel gibi bir yazılımda takip edin.
Yayıncılık Sürecinde Riskleri Önlemek İçin Planlı ISBN Kullanımı
1. ISBN Kaybı ve Yanlışlıklar
-
ISBN numarası yanlış kitapla eşleşirse yasal sorun doğabilir.
-
Her kitap için doğru barkodun kapakta olduğundan emin olun.
2. Telif Hakları ve Hukuki Planlama
-
ISBN, telif davası durumunda önemli bir delildir.
-
ISBN’yi başvurudan sonra sistemde kayıt altına almayı unutmayın.
İpucu: ISBN alınan kitaplar TO-KAT, Milli Kütüphane ve Uluslararası ISBN veritabanlarında otomatik listelenir.
Sonuç: Planlı ISBN Süreci ile Yayıncılıkta Profesyonellik
ISBN yalnızca kitabınıza verilen bir sayı değil, tüm yayın sürecinizi düzenleyen bir sistemdir. Etkili bir ISBN planlaması; tasarımdan baskıya, satıştan pazarlamaya kadar her adımı doğru yürütmenizi sağlar. Türkiye’de bireysel yayıncılar ve yazarlar için bu süreci iyi planlamak; zaman, para ve prestij kazanımı anlamına gelir.
Unutmayın: Başarılı bir yayıncılık projesi doğaçlamayla değil, titiz bir planla hayata geçer. ISBN’inizi erkenden alın, süreci şeffaf ve düzenli yönetin, kitabınızı sadece bir eser değil, aynı zamanda bir marka olarak okuyucuyla buluşturun.