Kitabınızı bastırmak, uzun ve emek isteyen bir yazım sürecinin ardından gelen en heyecan verici aşamalardan biridir. Ancak, baskıya göndermeden önce yasal ve resmi bazı gereklilikleri tamamlamak son derece önemlidir. Bunların başında, bir kitabın resmi kimliği olan ISBN (International Standard Book Number) ve kitabın ticari satışını yapmayı planlıyorsanız bandrol zorunluluğu gelir. Bu iki unsur, kitabınızın dağıtımını, satışını ve takibini mümkün kılan yasal temellerdir. Bu makalede, kitap yaptırma sürecinizin sorunsuz ilerlemesi için ISBN ve bandrolün ne olduğunu, nasıl alındığını, zorunluluk koşullarını ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken tüm detayları açıklayacağız.
ISBN Nedir ve Neden Bu Kadar Önemlidir?
ISBN (Uluslararası Standart Kitap Numarası), her kitap için dünya çapında geçerli, benzersiz bir tanımlama numarasıdır. 13 haneden oluşan bu numara, kitabınızın parmak izi gibidir. Yayıncılar, kütüphaneler, kitapçılar ve dağıtım kanalları, stok takibi, sipariş işlemleri ve kataloglamada bu numarayı kullanır. Bir kitabın ISBN’si yoksa, büyük kitap mağazalarına ve dağıtım ağlarına girmesi, kütüphanelerde sınıflandırılması neredeyse imkansızdır. ISBN, kitabınızı küresel bir ürün haline getirir. Bu numarayı almak, profesyonel bir hazırlatma sürecinin tamamlayıcı bir adımıdır. Türkiye’de ISBN, Kültür ve Turizm Bakanlığı ISBN Türkiye Ajansı tarafından ücretsiz olarak verilmektedir.
ISBN Nasıl Alınır? Başvuru Süreci Adımları
ISBN almak için öncelikle bir yayınevi ile çalışıyorsanız, bu işlem genellikle yayınevi tarafından yürütülür. Kendi yayıneviz yoksa ve kişisel olarak başvurmak istiyorsanız, ISBN Türkiye Ajansı’nın çevrimiçi sistemi üzerinden başvuru yapabilirsiniz. İhtiyacınız olan belgeler arasında nüfus cüzdanı fotokopisi, başvuru formu ve kitabın basılı ya da dijital bir kopyası (kapak ve iç sayfalar) yer alır. E-kitap gibi dijital formatlar için ayrı bir ISBN alınması gerektiğini unutmayın. Ayrıca, kitabın her farklı formatı (ciltsiz, ciltli, sesli kitap) ve her yeni baskısı için yeni bir ISBN almak zorunludur. Bu titizlik, bir akademik tez için gerekli olan resmi kayıt sürecine benzer.
Bandrol Nedir ve Hangi Kitaplar İçin Zorunludur?
Bandrol, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından bastırılan her bir kitap nüshasının arka kapağına yapıştırılan, vergiye tabi satışları kontrol altına almayı amaçlayan bir güvenlik etiketidir. Bandrol, kitabın yasal yollardan basıldığının ve satış vergisinin ödendiğinin göstergesidir. Önemli bir ayrım şudur: ISBN her kitap için zorunluyken, bandrol sadece ticari amaçla satılacak (ücretli) kitaplar için zorunludur. Kendi kullanımınız için bastırdığınız, ücretsiz dağıttığınız veya sadece hediye ettiğiniz kitaplara bandrol almak zorunda değilsiniz. Ancak kitabevlerinde, internet sitelerinde satışa sunulacak her bir fiziksel kitap için bandrol alınmalıdır.
Bandrol Alma Süreci ve Maliyeti
Bandrol almak için, öncelikle kitabınızın ISBN’sinin olması gerekir. Bandroller, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bandrol satış bürolarından veya yetkilendirilmiş matbaalardan satın alınır. İhtiyacınız olan bandrol sayısı, bastırmayı planladığınız kitap adedi kadardır. Bandrolün birim fiyatı, kitabınızın satış fiyatı üzerinden belirlenen bir vergi oranını içerir ve bu nedenle değişkenlik gösterir. Bandrol alımında, kitabın basımını yapacak matbaanın “Basılı Ürün Teslim Belgesi”ni düzenlemesi gerekir. Bu süreç, bir iş projesinin resmi izin aşamalarına benzer şekilde belge odaklıdır.
İki Süreci Doğru Yönetmenin Püf Noktaları
1. Sırayı Doğru Takip Edin: Önce içeriğinizi tamamlayın, sonra ISBN başvurunuzu yapın. ISBN’iniz çıktıktan sonra kapak tasarımınıza bu numarayı yerleştirin. Daha sonra, baskı adedinizi belirleyip bandrol temin edin. Bandroller matbaaya teslim edilir ve baskı sırasında kitapların arka kapağına yapıştırılır.
2. Doğru Bilgi ve Uygunluk: Başvurularda kitap adı, yazar adı, yayıncı bilgileri gibi tüm detayların doğru ve tutarlı olması çok önemlidir. Bir değişiklik olması durumunda süreç yeniden başlayabilir.
3. Profesyonel Destek Alın: Özellikle ilk kez kitap bastıranlar için bu süreçler karmaşık gelebilir. Deneyimli bir kitap danışmanlığı hizmeti veya yayınevi, tüm bu işlemleri sizin adınıza yönetebilir. Benzer şekilde, kitabınızın içerik yazdırma, redaksiyon veya akademik yardım gerektiren bölümleri için de destek alabilirsiniz.
ISBN, kitabınızın dünyaya açılan pasaportudur.
Bandrol ise, o yolculuktaki yasal izin belgeniz. İkisi birlikte, emek verdiğiniz eserinizi güvence altına alır, kitap raflarında ve okuyucu ellerinde hak ettiği yere ulaşmasını sağlar.
Bu teknik süreçleri doğru ve eksiksiz tamamlamak, yaratıcı enerjinizi kitabın içeriğine odaklamanıza olanak tanır. Unutmayın, her profesyonel adım, kitabınızın değerine ve ciddiyetine yapılan bir yatırımdır. Yolunuz açık, kaleminiz kuvvetli olsun.
