Günümüzde bilgiye ulaşmanın en hızlı yollarından biri dijital yayınlardır. Gerek akademik kaynaklar, gerekse roman, şiir ya da deneme gibi edebi eserler artık sadece basılı olarak değil, dijital formatta da okuyucuyla buluşuyor. Bu dönüşüm, yayıncılık sektörünü köklü biçimde değiştirmiştir. Ancak dijital yayıncılık, bazı temel kavram ve gereklilikleri beraberinde getirir. Bunların başında ISBN (Uluslararası Standart Kitap Numarası) gelir. Dijital yayınların kimliklendirilmesi, arşivlenmesi ve telif haklarının korunabilmesi için ISBN son derece önemlidir.
Bu yazıda, kitap yaptırma sürecinde dijital yayınların ISBN ihtiyacını detaylı biçimde ele alacak, yasal zorunlulukları ve pratik ipuçlarını paylaşacağız. Ayrıca e-kitap ve sesli kitap gibi yeni nesil formatlarda ISBN’in nasıl kullanılacağını da anlatacağız.
ISBN: Sadece Basılı Kitaplar İçin Değil
Pek çok kişi ISBN’in yalnızca basılı kitaplar için gerekli olduğunu düşünür. Ancak bu doğru değildir. ISBN, içeriğin formatından bağımsız olarak, her tür kitap yayını için gereklidir. Bu, e-kitaplar, PDF kitaplar, sesli kitaplar ve hatta CD/DVD ortamında sunulan kitaplar için de geçerlidir.
Dijital Yayınlarda ISBN Zorunluluğu Var mı?
Türkiye’de ISBN almak yasal bir zorunluluk değildir; fakat kitabın ulusal ve uluslararası kataloglarda yer alabilmesi, satışa çıkabilmesi, arşivlenebilmesi ve telif haklarının korunması için ISBN mutlaka alınmalıdır. Özellikle dijital ortamda yayınlanan kitaplarda, kopyalanma ve izinsiz dağıtım gibi riskler daha fazla olduğu için ISBN süreci dijital yayıncılıkta çok daha kritik hale gelmiştir.
Dijital Yayın Türleri ve ISBN Gerekliliği
1. E-Kitaplar (PDF, EPUB, MOBI)
Günümüzde en sık karşılaşılan dijital yayın türü e-kitaplardır. Bu formatlar tablet, bilgisayar ve e-okuyucularla uyumlu hale getirilerek dijital kitap platformlarında satışa sunulabilir. Ancak:
-
Her farklı format için ayrı ISBN alınması gerekir.
-
Örneğin: PDF, EPUB ve MOBI versiyonları olan bir kitabın her biri için farklı ISBN gereklidir.
-
2. Sesli Kitaplar (Audiobook)
Podcast ve sesli kitap uygulamalarının yükselişiyle birlikte, kitaplar artık sadece okunmuyor, dinleniyor. Sesli kitaplar için de ISBN alınmalıdır.
-
ISBN, sesli kitabın bir yayın olarak tanımlanmasını sağlar.
-
İçerik aynı olsa da, sesli kitap formatı nedeniyle ayrı bir ISBN gerekir.
3. İnteraktif Kitaplar ve Uygulama Tabanlı Yayınlar
Eğitim amaçlı geliştirilen, görsel-işitsel öğeler içeren interaktif kitaplar ve mobil uygulama içindeki kitaplar da ISBN kapsamında değerlendirilebilir.
-
Eğer uygulama içeriği tamamen bir kitabı temsil ediyorsa, ISBN alınmalıdır.
-
Uygulama sürekli güncellenen bir sistemse, her büyük güncelleme için yeni ISBN düşünülmelidir.
Kitap Yaptırma Sürecinde Dijital Formatın Getirdiği Farklılıklar
1. Matbaa Aşaması Yok, Ama Formatlama Önemli
Dijital yayınlar için fiziksel baskı yapılmaz. Ancak sayfa yapısı, görsel yerleşimi, mobil cihazlarla uyumluluk gibi konular dijital kitaplarda daha hassas hale gelir.
-
PDF e-kitaplar için A4 ya da 6×9 gibi standart e-kitap ölçülerine dikkat edilmelidir.
-
EPUB formatında HTML tabanlı bir yapı kullanılır, bu nedenle başlıklar, alt başlıklar ve görseller iyi optimize edilmelidir.
2. E-Kitap Dağıtım Platformlarına Uyum
Eserinizi Amazon Kindle, Kobo, Google Play Kitaplar, Apple Books gibi dijital kitap platformlarına yüklemeden önce ISBN alınmış olması gerekir. Bu platformlar, ISBN ile kitabın tanımlamasını yapar ve yazar bilgisini arşivlerine geçirir.
3. Dijital Telif Hakkı Koruması
ISBN, dijital eserin telif haklarını korumaz; ancak kitabın yasal olarak bir yayın haline gelmesini sağlar. ISBN ile birlikte Digital Rights Management (DRM) sistemleri de kullanılarak eserin kopyalanması ve izinsiz paylaşımı önlenebilir.
ISBN Alırken Dijital Yayınlar İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
1. Format Belirtimi
Başvuru sırasında mutlaka format belirtilmelidir: “PDF e-kitap”, “EPUB e-kitap”, “Sesli kitap” gibi.
2. Kapak Görseli
Her ne kadar fiziksel baskı yapılmayacak olsa da ISBN başvurusu için ön ve arka kapak görselleri gereklidir.
3. Dosya Teslimi
Bazı durumlarda, kitap içeriğinin dijital bir örneği (PDF) istenebilir. Bu dosya içeriğin kontrolü açısından önemlidir.
4. Barkod Gerekliliği
Fiziksel bir satış yapılmayacaksa barkod zorunluluğu olmayabilir; ancak birçok dijital platform ISBN barkodunu otomatik üretir ve eser tanıtımı sırasında kullanır.
Dijital Yayınlar İçin ISBN Nasıl Alınır?
Adım 1: Yayıncının Belirlenmesi
Kendi adınıza mı, yoksa bir yayınevi üzerinden mi ISBN alacaksınız? Self-publishing sisteminde kendi adınıza başvuru yapmanız gerekebilir.
Adım 2: Kayıt Oluşturma
Türkiye’de ISBN başvuruları isbn.gov.tr adresinden yapılır. Önce sisteme kayıt olunmalı, ardından başvuru formu doldurulmalıdır.
Adım 3: Gerekli Belgelerin Hazırlanması
-
Eser künyesi
-
Dijital dosya örneği
-
Kapak görselleri
-
Başvuru sahibi bilgileri
Adım 4: Başvurunun Onaylanması
Başvuru onaylandığında sistem size 13 haneli ISBN numarasını gönderir. Bu numara kitap içeriğine eklenir ve platformlara yüklenmeden önce kullanılmalıdır.
Dijital Yayınlarda ISBN ile Başarıya Ulaşmak İçin Öneriler
1. Her Format İçin Doğru ISBN Kullanın
Aynı kitabın EPUB, PDF ve sesli kitap versiyonlarını aynı ISBN ile yayınlamak büyük bir hatadır. Bu, kataloglarda karışıklığa, telif sorunlarına ve platform reddine neden olabilir.
2. ISBN’yi Dağıtım Öncesinde Alın
Kitabınızı online platformlara yüklemeden önce ISBN’nizi hazır edin. Bazı platformlar, ISBN’siz başvuruları kabul etmez.
3. Tanıtım ve Pazarlama Sürecinde ISBN Kullanımı
-
ISBN ile eserinizi arama motorlarında daha görünür kılabilirsiniz.
-
ISBN numarasıyla sosyal medya gönderilerinizde profesyonel bir görünüm elde edebilirsiniz.
-
Basın bültenlerinde, yazar biyografilerinde ve kitap incelemelerinde ISBN numarasına yer vererek prestij kazanabilirsiniz.
4. Dijital Kütüphane ve Arşivlerde Yer Almak
Ulusal Dijital Kütüphane, Google Books, Project Gutenberg gibi büyük dijital arşivler, ISBN numarası olmayan eserleri kabul etmez. ISBN sayesinde dijital eseriniz yıllar boyu korunur.
Dijital Yayıncılıkta ISBN’nin Sağladığı Avantajlar
| Avantaj | Açıklama |
|---|---|
| Telif Koruması | ISBN ile eserinizi tanımlayıp telif haklarınızı kanıtlayabilirsiniz. |
| Dağıtım Kolaylığı | Amazon, Google Books gibi platformlara kolay kabul edilirsiniz. |
| Akademik Geçerlilik | Eğitim ve akademik yayınlar için ISBN bir gerekliliktir. |
| Arşivlenebilirlik | Eseriniz resmi kütüphane sistemlerinde tanımlanır. |
| Profesyonel Görünüm | ISBN, yayınınızı profesyonel hale getirir. |
ISBN’siz Dijital Yayınların Riskleri
-
Arama motorlarında görünmez olma
-
Kopyalanma ve korsan riskinin artması
-
Yasal hak iddiasında zorluk
-
Ciddi platformlara kabul edilmemek
-
Yazar imajının amatör olarak algılanması
Sonuç: ISBN ile Dijital Yayıncılığı Güvence Altına Alın
E-kitap, sesli kitap veya diğer dijital formatlarda yayın yapmak günümüz yayıncılığının önemli bir parçası haline gelmiştir. Ancak her dijital eserin arkasında bir kimlik olmalıdır. Bu kimlik, ISBN numarasıdır. ISBN sayesinde sadece eseriniz değil, sizin de yazar olarak kimliğiniz dijital platformlarda resmiyet kazanır. Kitap yaptırma sürecinde dijital yayınlara özel ISBN alma adımlarını eksiksiz uygulayarak eserinizin saygınlığını, bulunabilirliğini ve yasal güvenliğini sağlayabilirsiniz.
Unutmayın, dijital ortamda kaybolmak çok kolay, ama ISBN ile görünür olmak sizin elinizde.
Kitap Yazdırma Danışmanlık, yazarlık yolculuğunuzda her adımda yanınızda olmaktan gurur duyan bir platformdur. Akademik kitap yazdırmadan biyografi ve otobiyografi hazırlamaya kadar geniş bir yelpazede hizmet sunarak, yazılı eserlerinizi en yüksek kalitede hayata geçirmenize yardımcı oluruz. Ayrıca, dil bilgisi ve imla kontrolü, iç sayfa tasarımı ve editörlük hizmetleri ile metinlerinizin profesyonel bir şekilde şekillendirilmesini sağlarız. Yazarların, içeriklerini en iyi şekilde sunabilmeleri için gerekli olan tüm teknik destek, doğru yönlendirme ve düzenleme işlemlerini sunarak, eserinizi mükemmel hale getirmeyi amaçlıyoruz.
Eserlerinizi daha geniş kitlelere ulaştırmak için ISBN alma ve yayıncılık süreci, kitap basımı ve dağıtımı, kitap kapak tasarımı gibi kritik hizmetlerimizle yayın sürecini sorunsuz bir şekilde tamamlamanızı sağlarız. Yayıneviyle anlaşmak yerine kendi kitabınızı yazdırmak isteyenler için profesyonel kitap pazarlama ve tanıtım danışmanlığı da sunarak, eserinizi kitapseverlerle buluştururuz. Kitap tanıtım afişi tasarımı, online ve offline mecralarda etkili tanıtım stratejileriyle kitabınızın görünürlüğünü artırır, hedef kitlenize ulaşmanıza yardımcı oluruz.
Yayıncılık sürecinde her aşamada yanınızda olan ekibimiz, kitabınızın içerik ve tasarımından yayımlanmasına kadar tüm aşamaları profesyonel bir şekilde yönetir. Kitap yazdırma, editörlük, yapısal editörlük ve yayın danışmanlığı hizmetleriyle yazarlık kariyerinizi desteklerken, her tür kitabı profesyonel bir biçimde yayınlamanızı sağlarız. Yasal süreçlerden telif hakları ve editörlük hizmetlerine kadar her konuda kapsamlı destek vererek, kitap yazma sürecinizi zahmetsiz ve verimli bir hale getiriyoruz.
